Dag 4: Hugs alltid
"Fjorten poeter på fjorten dager" er en gjendiktningsdugnad til støtte for Ukraina, etter et initiativ fra lokalbibliotekene i Deichman. Hver dag klokka to i to uker legger vi ut en gjendiktning av et eller flere dikt av ukrainske poeter.
Dagens dikt er skrevet av Kateryna Babkina og gjendiktet av Hilde Kvalvaag og Sivert N. Nesbø.
Dagene før
Diktet
Når du ligg for døden, hugs
at det gode alltid vinn,
sjølv om det ikkje verkar opplagt frå byrjinga,
at det ein eller annan stad finst sølvtre og rolege elver
og at berre det du gjev bort, vil vera ditt for alltid,
sjølv om det er lyset ditt:
at kjærleiken ikkje gjer vondt eller skremmer
sjølv om du i kjærleik vert gripen av ei uoverstigeleg redsle og smerte.
Tenk under ingen omstende over
at etter deg skal andre leva og dø
som ikkje kjende til at du fanst.
Så når – venta eller ikkje – tida er komen
i ein by kor alt er sett i brann
i eit land som krev altfor mykje av deg
nemn alle du elskar for deg sjølv
dei som i kjærleik skal vandra i spora dine
og lukk ikkje auga.
Hugs alltid: tynne strålar som strøymer gjennom all tid,
skjøre klangar i lufta, lyseblå røyster,
glitrande gull i andres auge.
Så når du ligg for døden, syng stille for deg sjølv:
liv blir til liv som havet i regn
og derfor sluttar det aldri.
... gløym ikkje å nemne dei som ikkje tydde noko for deg
som ikkje elska deg eller tok vare på deg
som ikkje hjalp deg då du var stranda
og be for dei som eldfullt vart kalla fienden
og sjølvsagt for dei vonde og dei svake
og for dei som ikkje er som dei burde vere
og dei som ikkje er som deg.
Gløym for einkvar pris ikkje dei som er ute i felten, på havet, i parken, på kino,
dei som fell, som hoppar, som set seg på huk, som lyg, som har første dag i barnehagen,
som brenn i helvete, som har bakt en pai, som har kjøpt ein kjole, som knuste eit vindauge,
som heldt lovnadane sine, som ikkje veit kvar dei skal gå eller kvar dei skal leite.
Kall dei ved namn, så du ikkje gløymer nokon av namna.
Ho som er einsam og han som reparerer taket vårt.
Dei som parkerer feil kvar dag, som alltid søv på høgre side,
dei som høgg is av trappene, dei som forakta redsla og fall i strid.
Over deg brenn eit lys, det er stilt i rommet og utanfor.
Du er gjennomskinleg og vektlaus og tilhøyrer ikkje nokon,
er mindre enn eit insekt og lettare enn dogg.
Byrja å renna, elv; slå ut i blom, frø; søk etter det som er over,
gløym ikkje, lat ikkje vere å nemne dei, fortell om dei og ønsk dei alle det same.
Kateryna Babkina leser diktet
Forfatteren og gjendikterne
Kateryna Babkina ble født i 1985 og har gitt ut en rekke diktsamlinger, romaner, novellesamlinger og barnebøker. Etter den russiske invasjonen bestemte hun seg for å flykte fra hjemmet i Kyiv og kom etter flere døgn fram til Polen sammen med moren sin og sønnen på et år. Diktet "Hugs alltid" er tilegnet de flere hundre menneskene som døde under Euromajdan i 2014.
Takk til Per Bergström og Stadsbiblioteket i Malmö for videoen.
Hilde Kvalvaag er forfatter. Seneste bok: Djuphavsslettene, Vigmostad & Bjørke 2021.
Sivert N. Nesbø er forfatter og akademileder ved Skrivekunstakademiet i Bergen. Seneste bok: Varme og vatn, Tiden 2021.
Gjendiktningen ble framført på Opplesninger for Ukraina på Cafe Opera i Bergen 9. mars.
Om dugnaden
Gjendiktningsdugnad for Ukraina er initiert og blir drevet av lokalbibliotekene på Deichman, men uten gode hjelpere hadde vi ikke fått dette til.
Vi vil takke forfatterne og gjendikterne som har stilt sine tekster til disposisjon; Mikael Nydahl som har gitt oss tilgang til tekstene fra et lignende initiativ i Sverige; Litteratur på Blå som arrangerte en støtteopplesning 7. mars; og Henning Bergsvåg som har videreformidlet gjendiktninger som ble lest opp under en støtteopplesning på Cafe Opera i Bergen 9. mars.
Vi vil også rette en takk til alle som deler disse diktene.
Слава Україні!
Del diktet
Tekstene som publiseres i Gjendikterdugnad for Ukraina er underlagt Creative Commons-lisens BY-NC 4.0.
Det betyr blant annet at du kan kopiere, distribuere og spre verket i hvilket som helst medium eller format.